مکان یابی پناهگاه های عمومی با رویکرد به پدافند غیرعامل

چکیده نظام دفاعی یک کشور به دو نوع عامل و غیر عامل تقسیم می شود که پدافند غیر عامل به مجموعه اقدامات غیرمسلحانه ای گفته می شود که موجب کاهش آسیب پذیری نیروی انسانی، ساختمان ها، تاسیسات، تجهیزات، سرمایه ها و شریان های کشور در مقابل عملیات خصمانه و مخرب دشمن می گردد. یکی از سیاست های پدافند غیر عامل در تمام کشورها به طور عام و کشور ایران به طور خاص، ساخت پناهگاههای عمومی در جهت صیانت از جان شهروندان و کاهش آسیب ها در حوزه ی انسانی می باشد. اما آنچه که در این بین در تناسب با سیاست بیان شده مهم می نماید، موقعیت سایت یا محدوده های مورد نظر جهت ساخت پناهگاه های عمومی می باشد. این پایان نامه که با هدف مکان یابی پناهگاههای عمومی با رویکرد پدافند غیر عامل در سطح منطقه ی 12 شهر تهران تدوین گردیده است با بررسی و مطالعه ی ادبیات موضوع در حوزه های پدافندغیرعامل، پناهگاه و مکان یابی و سپس با بررسی تجارب مرتبط با موضوع در داخل و خارج از کشور به تبیین 11 شاخصِ مکان یابی پناهگاه های عمومی در قالب چهار معیار کلی دست یافت. در مرحله بعد با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل شبکه ای(anp)، به عنوان یکی از جدیدترین روش ها در حوزه ی تصمیم گیری چند معیاره به تعیین ضرایب اهمیت شاخص ها و معیارها پرداخت و در نهایت از طریق همپوشانی لایه های اطلاعاتی (overlay) و اعمال این ضرایب در محیط نرم افزار arc gis، مرجح ترین مکان ها را در تناسب با هدف، شناسایی نموده است. در ضمن لازم به ذکر است که روش گردآوری اطلاعات در این پایان نامه متکی بر سه روش اسنادی، مطالعات میدانی و تکمیل پرسشنامه استوار می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که از میان شاخص های معرفی شده؛ سه شاخص شاخص های نزدیکی به کاربری های واجد نقش پشتیبان، استقرار در فاصله ای مناسب از عملکردهای مورد هدف دشمن و نزدیکی به مراکز جاذب جمعیت بیشترین ضریب اهمیت را در فرآیند گزینش محدوده های استقرار پناهگاههای عمومی از منظر متخصصان به خود اختصاص می دهند، در ضمن برپایه ی یافته های تحقیق پیش رو رابطه ی معناداری بین موقعیت های استقرار پناهگاههای عمومی و ساختارهای محلی, ناحیه ای و منطقه ای وجود دارد. واژه های کلیدی : مکان یابی، پناهگاه، پدافند غیر عامل، ساختار، فرایند تحلیل شبکه ای